Samen Slim Loopbaan APK’s Gekeurd: constant vinger aan de pols!

Zo. Jij hebt je diploma vers van de pers in je achterzak, en kunt eindelijk aan je droombaan beginnen. Daar heb je de komende tijd geen omkijken meer naar. Toch? Fout! De arbeidsmarkt verandert namelijk sneller dan jij zelf bij kunt houden. Dus moet ook jij op een gegeven moment door de Loopbaan APK.

‘Een APK? Ik ben toch geen machine?’, denk je nu misschien beledigd. Nee, dat ben je inderdaad niet. Maar je leeft wél in een wereld waar machines, digitalisering en automatisering de arbeidsmarkt drastisch aan het veranderen zijn. Want net als dertig jaar geleden nog járen vooruit op één diploma in dezelfde functie? Vergeet het maar!

Vinger aan de pols

Een Loopbaan APK is dé manier om vinger aan de pols te houden. Die kun je rustig vergelijken met de APK die je auto jaarlijks krijgt. Moet er een nieuwe band op? Is de olie aan vervanging toe? Wat moet er gebeuren om deze auto weer fatsoenlijk op de weg te krijgen? Allemaal vragen die je kunt vertalen naar jouw plek op de arbeidsmarkt: zijn mijn diploma’s nog nuttig? Zijn bepaalde skills aan vervanging toe? En welke nieuwe skills heb ik nodig om überhaupt verder te komen in mijn carrière?

Om daarachter te komen worden in Nederland bijna honderd Loopbaan APK’s aangeboden. Maar wat is nou de beste manier? Precies naar die vraag heeft de HAN, in samenwerking met Hogeschool Saxion, onlangs uitgebreid onderzoek gedaan. Jos Sanders, lector Leren tijdens de Beroepsloopbaan op de HAN, is er als één van de onderzoekers bij betrokken. Hij kan het belang van een regelmatige APK-keuring niet genoeg benadrukken.

“Simpel gezegd zou je jaarlijks zo’n keuring moeten doen om problemen in de toekomst te voorkomen. Na een APK-keuring weet je namelijk in één klap weer wat je waard bent op de arbeidsmarkt. Maar ook als je iets anders wil -of moet- gaan doen is dat belangrijk. Stel: je bent medewerker bij een bank maar je wil eigenlijk het onderwijs in. Wat moet je dan doen om daar te komen? Met een Loopbaan APK kijk je naar naar waar iemand goed in is, wat de drijfveren zijn en wat iemand op carrièregebied wil. Zo kun je kijken naar wat écht bij iemand past, en daar gericht bij helpen.”

Actie en begeleiding

Jouke Post, loopbaanspecialist en onderzoeker bij Saxion, werkte samen met Sanders aan het onderzoek. Hij kan niet wachten tot de Loopbaan APK een vanzelfsprekende, ingeburgerde methode is. “Een beroep voor het leven: dat gaat voor mijn kinderen echt nooit meer het geval zijn. Met APK’s maak je mensen alert. En dat is ook nodig om jezelf up to date te houden.” Post weet wel wat daarvoor de ideale manier is. “Kijk allereerst naar wie je bent en wat je kunt. Zorg dat je goed geïnformeerd bent over de wereld van werk en de toekomst daarvan. En zoek vervolgens heel gericht advies en begeleiding bij acties die je daarvoor kunt ondernemen.”

Om goed begeleid te worden moeten loopbaanprofessionals de APK’s wel allemaal op dezelfde manier toepassen. En boven alles gecertificeerd zijn, vindt Sanders. “Loopbaancoach is geen beschermd beroep. Maar je laat je auto toch ook niet keuren door een niet-gecertificeerd bedrijf? Die gesprekken zijn heel belangrijk, dus de kwaliteit moet hoog zijn. En, niet te vergeten: zet de digitalisering van de maatschappij in! Actuele kennis van de arbeidsmarkt is voor alle partijen essentieel. Anders kun je nooit op al die veranderingen inspelen.”

Op één lijn

Tijdens het onderzoek naar de ideale Loopbaan APK werkten de twee partijen nauw samen met het bedrijfsleven, vertelt Post. “We hebben een begeleidingscommissie ingesteld, met daarin vertegenwoordigers uit het werkveld en de beroepsvereniging van loopbaanprofessionals. Ook hebben we veel gewerkt met APK-ontwikkelaars. Dat heeft ons geholpen aan de nodige informatie en vorm te geven aan het onderzoek. Maar we zijn altijd onafhankelijk gebleven. We hebben vooral onze oren laten hangen naar wat wíj belangrijk vonden.”

De twee partijen zaten tijdens het onderzoek dan ook mooi op één lijn, vertelt Post. “De HAN heeft veel kennis in huis over het algemene arbeidsperspectief en een leven lang leren. Dat, gecombineerd met onze specialistische kennis rond loopbanen en loopbaanbegeleiding maakt dat we op het gebied van Loopbaan APK’s eigenlijk precies op het snijpunt zitten.”

Skills mismatch

Wat er zou gebeuren wanneer Loopbaan APK’s niet heel snel gemeengoed gaan worden? Daar hoeft Sanders niet lang over na te denken. “Dan krijg je een totale skills mismatch op alle arbeidsmarkten die we in Nederland kennen. Het aanbod van arbeid kan de vraag niet goed vinden, want werkgevers weten niet wat werknemers in huis hebben, en andersom. Vacatures blijven abstract, waardoor mensen niet weten wat ze waard zijn en maar niet solliciteren. Één op de vier mensen hebben skills in huis die ze niet gebruiken. Een APK is nodig om ze te leren die wél in te zetten. Bovendien: als je geen vinger aan de pols houdt blijf je achter de feiten aanleren. Pro-actief blijven en ontwikkelen: dan reis je echt een stuk makkelijker over de arbeidsmarkt.”

Gelukkiger

Blijven leren, weten waar je kracht ligt en het hebben van werk dat echt bij je past: ook William de Kaste is van mening dat het daar vooral om moet gaan. De Kaste is directeur van de opleiding Learning & Development aan de HAN, en vanuit het onderwijs groot voorstander van de Loopbaan APK. “Een goede Loopbaan APK begint volgens mij met een goed gesprek. Waar word je blij van? Wat wil je nog bereiken in het leven? Wat wil je nog leren, en hoe werk je in kleine stapjes naar die verandering toe? Ik juich voor iedere Nederlander toe dat er gepast, geschikt werk is met een leuke werksfeer. Dat doet niet alleen iets met je gevoel van eigenwaarde: je wordt er ook gezonder en gelukkiger van.”